Dečija pulmologija predstavlja posebnu, subspecijalističku granu medicine koja se bavi bolestima pluća i respiratornog sistema kod dece. Ona ima za cilj prevenciju, pravovremenu dijagnostiku i lečenje bolesti kako bi se sprečile moguće komplikacije.
Pluća su glavni organ respiratornog sistema. Sastoje se od levog i desnog krila koja se nalaze u grudnoj šupljini. Njihovu osnovu čini sunđerasto tkivo, koje okružuje 2 grane dušnika. One se granaju u bronhije koje se, pak, dalje račvaju u sitnije ogranke i završavaju plućnim mehurićima, poznatim pod imenom alveole. Upravo preko njih se odvija razmena gasova. Odnosno, telo dobija potrebnu količinu kiseonika, a oslobađa ugljen-dioksid u atmosferu.
Imajući ovo u vidu čitav respiratorni sistem je od vitalnog značaja za rast i razvoj mališana. Međutim, on je i najpodložniji bolestima u ovom uzrastu, te dečija pulmologija ima veliku ulogu u očuvanju zdravlja.
Najčešće bolesti kojim se bavi dečija pulmologija
Dečija pulmologija obuhvata širok spektar problema sa disanjem – od hroničnih bolesti pluća, pa do retkih poremećaja, kao što je intersticijska bolest pluća. Ipak, među njima je najrasprostranjenija astma.
Ova hronična bolest disajnih puteva javlja se prilikom njihove upale i suženja. Pluća i disajni putevi deteta reaguju na određene okidače oticanjem i stvaranjem dodatne sluzi, što otežava disanje. Zavisno od okidača astma može biti alergijska, bronhijalna i srčana.
Apneja je, takođe, čest pulmološki problem dece. Zapravo, kratke pauze u disanju mogu biti normalne za novorođenčad. Ukoliko prekidi traju duže od 20 sekundi ili uzrokuju usporavanje otkucaja srca, bledu ili plavu kožu, onda predstavljaju znak za uzbunu.
U česte bolesti kojim se bavi dečija pulmologija spada i cistična fibroza. U pitanju je nasledna bolest koja dovodi do stvaranja guste sluzi, začepljenja disajnih puteva i hvatanja klica u plućima. Kao rezultat toga, deca sa ovom bolešću su sklona infekcijama pluća i imaju probleme sa disanjem koji im otežavaju normalno funkcionisanje.
Kada je potreban pregled dečijeg pulmologa?
Pregled pulmologa kod dece vrši se po uputu pedijatra na osnovu otkrivenih simptoma koji ukazuju na postojanja nekog problema respiratornog sistema.
Najčešći simptomi su kašalj koji traje duži period, teškoće sa disanjem, osećaj „sviranja“ ili „šištanja“ u grudima. Zatim, česte infekcije pluća, bol u grudima, kao i stezanje ili pritisak u grudima tokom disanja.
Kao i svaki pregled, tako i ovaj počinje uzimanjem anamneze. Kroz razgovor lekar se upoznaje sa trenutnim tegobama, kao i ranijim bolestima i porodičnom istorijom bolesti. Sledi fizikalni pregled, odnosno inspekcija, palpacija i auskultacija pluća.
Kao dodatne dijagnostične metode, uz laboratorijske analize, vrši se spirometrija, alergološke kožne probe na inhalacione alergene i bronhodilatatorni test.
Spirometrija je neinvazivna procedura kojom se meri zapremina plućnog vazdušnog prostora i protok vazduha kroz disajne puteve. Zbog toga je značajna za otkrivanje astme, hronične obstruktivne bolesti pluća, emfizema i plućne fibroze.
Alergološke kožne probe na inhalacione alergene se zasnivaju na tzv. Prick testu. Naime, na kožu deteta se nanosi mala količina alergena. Obično su tu polen, ambrozija, dlaka životinja, grinje… Nakon 15-ak minuta pojaviće se reakcija na koži ukoliko dete ima alergiju na dati alergen.
Bronhodilatatornim testom se procenjuje protok vazduha kroz disajne puteve pre i posle davanja lekova koji šire bronhije. Zahvaljujući tome lekar ima tačan uvid u reakciju disajnih puteva na dejstvo lekova.
Ukoliko smatrate da vaše dete ima problema sa organima za disanje posetite specijalnu bolnicu interne i hiperbarične medicine M-Medical Clinic. U našem timu je i eminentni dečiji pulmolog sa višegodišnjim iskustvom u radu.
